آیه وضو و تیممآیه وضو و تیمم به آیه ۶ مائده، درباره تشریع وضو و تیمم و کیفیت آن دو اطلاق می‌شود. ۱ - منظور از آیه وضو و تیممبه آیه ۶ سوره مائده "آیه وضو و تیمم" می‌گویند: (یا ایها الذین آمنوا اذا قمتم الی الصلاة فاغسلوا وجوهکم وایدیکم الی المرافق وامسحوا برؤوسکم وارجلکم الی الکعبین وان کنتم جنبا فاطهروا وان کنتم مرضی او علی سفر او جاء احد منکم من الغائط او لامستم النساء فلم تجدوا ماء فتیمموا صعیدا طیبا فامسحوا بوجوهکم وایدیکم منه ما یرید الله لیجعل علیکم من حرج ولکن یرید لیطهرکم ولیتم نعمته علیکم لعلکم تشکرون)؛ "ای کسانی که ایمان آورده‌اید چون به(عزم) نماز برخیزید صورت و دستهایتان را تا آرنج بشویید و سر و پاهای خودتان را تا برآمدگی پیشین(هر دو پا) مسح کنید و اگر جنب‌اید خود را پاک کنید(غسل نمایید) و اگر بیمار یا در سفر بودید یا یکی از شما از قضای حاجت آمد یا با زنان نزدیکی کرده‌اید و آبی نیافتید پس با خاک پاک تیمم کنید و از آن به صورت و دستهایتان بکشید خدا نمی‌خواهد بر شما تنگ بگیرد لیکن می‌خواهد شما را پاک و نعمتش را بر شما تمام گرداند باشد که سپاس(او) بدارید ". ۲ - محتوای آیهدر این آیه ، مقداری از صورت که باید در وضو شسته شود توضیح داده نشده است؛ ولی در روایات معصومان علیه‌السّلام به طور مشروح بیان شده است. ۳ - بررسی آیه مذکورکلمه "بـ" در "برؤوسکم" به معنای تبعیض گرفته شده است؛ یعنی "قسمتی" از سر را مسح کنید؛ از این رو، مسح تمام سر که برخی از اهل تسنن به آن معتقدند، درست نیست. همچنین قرارگرفتن "ارجلکم" در کنار "رؤوسکم" گواه بر این است که پاها باید مسح شود، نه این که شسته شود. و "ارجلکم" عطف بر محل "برؤوسکم" است، نه بر "وجوهکم". ۴ - بیان مسأله تیممدر ادامه این آیه مسئله تشریع "تیمم" و کیفیت آن به طور اجمال آمده است. که باید صورت و دست‌ها مسح شوند؛ ولی جزئیات آن در روایات اسلامی تبیین شده است. حکم تیمم در آیه ۴۳ سوره نساء نیز آمده است که با آیه ۶ سوره مائده شباهت دارد. ۵ - پانویس۶ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیه وضو و تیمم». |